Ból kolan to uciążliwa dolegliwość, która często dotyka seniorów. Jego przyczyny mogą być najróżniejsze, a postawienie trafnej diagnozy nie zawsze należy do prostych zadań. Jak dbać o kolana w starszym wieku? Jakie są najczęstsze przyczyny problemów i jak leczy się najpopularniejsze schorzenia?
Najczęstsze przyczyny bólu kolan
Bóle kolan są prawdziwą zmorą wśród osób starszych (i nie tylko). Układ ruchu z reguły wraz z wiekiem zaczyna szwankować, a ilość schorzeń, których objawem jest ból kolan, jest liczona w setkach! Jakie są najczęstsze przyczyny problemu?
- Choroba zwyrodnieniowa stawów – występuje u większości osób starszych, nie wymaga intensywnego leczenia. Najczęściej chorują kobiety.
- Zesztywniające zapalenie stawów – to częsta przyczyna. Nie dotyka jedynie seniorów, ale również osób młodych.
- Reumatoidalne zapalenie stawów – nasilenie bólu wzrasta podczas spoczynku. Często rano pojawia się sztywność stawów.
- Zmiany w stawach biodrowych – mogą stanowić przyczynę pojawienia się problemów z działaniem stawu kolanowego.
- Przeciążenie – przeciążenia po wysiłku często dotykają osób starszych.
- Anemia – niedokrwistość współwystępuje często z reumatoidalnym zapaleniem stawu kolanowego i może mieć widoczny wpływ na intensywność dolegliwości bólowych.
- Urazy – stawy kolanowe często ulegają kontuzjom. Na urazy najbardziej podatne są więzadła oraz łękotka.
- Borelioza – ta choroba przenoszona przez kleszcze, może wywoływać widoczny obrzęk kolana sprawiający ból.
Diagnostyka i metody leczenia
Przewlekły ból kolana występujący u seniora, powinien jak najszybciej zostać zbadany i zdiagnozowany. W pierwszej kolejności lekarz ocenia postawę pacjenta, szybkość poruszania się i zwraca uwagę na to, czy dana osoba korzysta z laski bądź kul. Ważne jest ewentualne zaczerwienienie kolana i jego temperatura. Podstawowym badaniem jest również sprawdzenie zakresu ruchu i ocenienie sprawności stawu biodrowego. Warto pamiętać o tym, że na choroby stawów kolanowych chorują przede wszystkim kobiety, a ból w obrębie kolan występuje bardzo często. Bardziej powszechne są jedynie choroby zwyrodnieniowe rąk.
Lekarz może zalecić badania laboratoryjne, a wśród nich m.in. OB i CRP wskazujące na ewentualny stan zapalny występujący w organizmie. Badania krwi mogą pozwolić na wykluczenie reumatoidalnego zapalenia stawów. Równie ważne są także badania obrazowe. Najczęściej wykonywane jest zdjęcie rentgenowskie. Dzięki niemu lekarz może dostrzec zniszczeni w obrębie kości i nieprawidłowości w budowie stawów. Z kolei w celu oceny stanu tkanek miękkich, konieczne jest wykonanie badania ultrasonograficznego. W pewnych skomplikowanych przypadkach, pacjenta kieruje się na tomografię komputerową lub wykonanie badania rezonansem magnetycznym. W pierwszej kolejności diagnostyką zajmuje się lekarz rodzinny. Dopiero później, pacjent może zostać skierowany do odpowiedniego specjalisty.
Leczenie każdego seniora cierpiącego z powodu bólu kolan powinno przebiegać kompleksowo, a lekarz ma obowiązek uwzględnienia chorób współistniejących. Podstawą jest stosowanie metod samopomocy i w wielu przypadkach – zredukowanie masy ciała. Często zaleca się stosowanie stabilizatorów – określanych także mianem ortez. Czasem lekarz może zalecić stosowanie laski lub kul, a osoby w zaawansowanym wieku, cierpiące na wiele różnych schorzeń w obrębie układu ruchu mogą otrzymać zalecenie korzystania z chodzika.
Jak zapobiegać problemom z kolanami?
Problemom z kolanami można zapobiegać. Warto wziąć to pod uwagę już w młodym wieku! Zdrowa dieta, dbanie o wagę ciała i aktywność fizyczną są niezwykle ważne. A co mogą zrobić dla siebie seniorzy? Przede wszystkim, duże znaczenie ma zdrowy styl życia. Jego pierwszym filarem jest zbilansowana dieta. Jedzenie dobrze skomponowanych posiłków jest kluczowe dla utrzymania zdrowej wagi. A im większa masa ciała, tym większa podatność na ból kolan.
Ważne jest też troszczenie się o jakość snu. Seniorzy, którzy śpią na dobrze dobranych materacach, np. takich, jak te ze sklepu https://sleepinghouse.pl/140-materace-100×200, mogą cieszyć się efektywną regeneracją. Gdy ciało może się w noc w pełni rozluźnić, ryzyko dolegliwości bólowych w ciągu dnia się widocznie zmniejsza.
Równie ważne są regularne wizyty u lekarza. Wykonywanie badań kontrolnych pozwala wykryć zaburzenia funkcjonowania na wczesnym etapie i od razu wprowadzić odpowiednią terapię. Właśnie dlatego warto systematycznie odwiedzać swojego lekarza rodzinnego i stosować się do jego rad oraz zaleceń.
Rehabilitacja ruchowa – kiedy jest potrzebna?
Podstawową częścią procesu terapeutycznego w leczeniu bólu kolan jest rehabilitacja. W wielu jednostkach chorobowych ćwiczenia powinny być dobierane indywidualnie, przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę. Nie zawsze można prowadzić proces rehabilitacji w warunkach domowych. Czasem konieczne jest zapisanie się na basen lub ćwiczenie w odciążeniu, w Uniwersalnych Gabinetach Usprawniania Leczniczego.
Osoby, które zmagają się z bólem kolan, nie powinny samodzielnie ćwiczyć w domu bez wcześniejszej konsultacji z rehabilitantem. Skoki, przysiady czy rowerek na leżąco mogą przynieść więcej szkód niż korzyści. Współpraca z fizjoterapeutą jest niezwykle ważna! Tylko wówczas zredukowanie dolegliwości może być skuteczne i długotrwałe.
Problemy z kolanami są wśród seniorów powszechne. Ważne jest stosowanie się do podstawowych zasad profilaktyki, a w razie pojawienia się problemów – konsultowanie ich z lekarzem i wykonywanie badań kontrolnych.